Schouderinstabiliteit

Bij een schouderinstabiliteit is een schoudergewricht, waarbij de kop van de bovenarm tijdens het bewegen niet mooi in het midden van de kom blijft zitten. In sommige gevallen wordt die instabiliteit zo groot, dat de kop van de bovenarm uit de kom gaat bij een bepaalde beweging. Dan treedt er een ontwrichting van de schouder plaats.

Wat is schouderinstabiliteit?

De vorm van de schouderkop en schouderkom van het schoudergewricht.
De omliggende benige structuren als het schouderdak en het labrum glenoidale (kraakbeenrand die de schouderkom vergroot en daardoor voor een betere pasvorm van kop en kom zorgt).
De gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel.
De spieren rondom het schoudergewricht.

Het schoudergewricht heeft van zichzelf geen goede pasvorm, het is zeer klein en vlak. De stabiliteit komt dan ook grotendeels van de structuren rondom het gewricht, namelijk de spieren, de gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel. De gewrichtsbanden zijn niet heel strak gespannen rondom het schoudergewricht, en zorgen vooral voor stabiliteit in de eindstanden van het gewricht. Het kan voorkomen dat de gewrichtsbanden of kapsel te los zijn, waardoor de kop van de bovenarm teveel kan bewegen in de kom. Dit kan aangeboren zijn, maar ook voorkomen door schade van de gewrichtsbanden of het gewrichtskapsel. Wanneer de oorzaak van de instabiliteit hierbij ligt, heet dit passieve instabiliteit.

Oorzaak en ontstaanswijze

Instabiliteit kan geleidelijk ontstaan, of optreden door een trauma aan de schouder (bijv. door een val). Instabiliteit die geleidelijk ontstaat is vooral een veelvoorkomende blessures voor sporters die veel met hun handen werken. Oorzaak is vaak snelle, krachtige bewegingen van de arm in eindstanden van de schouder. Vermoedelijk ontstaan er hierbij hele kleine beschadigingen. Wanneer dit vaak voorkomt, leidt dit tot grotere beschadiging van de schouder, waardoor er zwakte in de spieren of gewrichtsbanden kan ontstaan.

Instabiliteit kan ook voorkomen door een trauma, zoals een val of een plotselinge ruk aan de schouder.

Symptomen

Klachten die bij instabiliteit op treden zijn:

Een lokale pijn vooral bij eindstandig bewegen (meestal bij de ‘werp houding’)
Met name pijn rondom de schouder en soms ook in de bovenarm
Krachtsvermindering in de arm
Bewegingsbeperking of pijn bij bewegen
Een krakend geluid bij het bewegen van de schouder
Soms het uit de kom schieten van de schouderkop.
Door het overmatig bewegen van de kop ten opzichte van de kom kunnen ook andere klachten, zoals inklemmingsklachten of ontwrichtingen optreden.

Wat is er aan te doen?

Voor de behandeling is het belangrijk eerst te onderzoeken waar de oorzaak van de instabiliteit ligt. De twee belangrijkste elementen voor de stabiliteit zijn de ligamenten en de spieren rondom de schouder. Bij een tekort aan stabiliteit van het gewrichtskapsel, zullen de spieren (met name de rotator cuff) versterkt moeten worden om dit verlies te compenseren. De training moet specifiek gericht zijn op deze spieren. Behalve het trainen van de kracht van deze spieren zal de coördinatie ook worden getraind. Het gaat er dan om dat de patiënt de schouderspieren op het juiste moment kan aanspannen zodat er geen instabiliteit optreedt.

Als de therapie er niet in slaagt om de spieren genoeg te versterken, omdat de instabiliteit te groot is om dit te compenseren door middel van spierkracht, kan een operatie uitkomst bieden.