Indien er sprake is van artrose in de heup of knie wordt er vaak eerst gekozen voor een conservatieve behandeling, met andere woorden: er wordt in eerste instantie niet direct voor een operatie gekozen. Een belangrijk aspect van de conservatieve behandeling is het bevorderen van een gezonde leefstijl, zoals voldoende beweging en het verminderen van overgewicht. De fysiotherapeutische behandelingen bestaan voor een groot gedeelte uit oefentherapie, waarbij aandacht is voor spierversterking, het aerobe uithoudingsvermogen (conditie) en functionele oefeningen. In de blog van Hilde kun je meer over lezen over fysiotherapie bij heup- en knieartrose:
https://fmcverzijden.nl/blog-hilde-fysiotherapie-oefentherapie-bij-heup-en-knie-artrose/
Indien de conservatieve behandeling onvoldoende effect heeft kan de orthopeed in overleg met de patiënt besluiten om tot een operatie over te gaan.
Totale heupprothese:
Bij het plaatsen van een nieuwe heup zijn er verschillende mogelijkheden om dit te doen. De orthopeed kan kiezen voor een benadering vanaf de voorzijde van de heup of vanaf de achterzijde van de heup, waarbij deze laatstgenoemde veruit de meest toegepaste methode is. Bij de voorste benadering is de opening kleiner en hierdoor heeft de orthopedisch chirurg minder zicht op het operatiegebied. Om bij het gewricht te komen worden de spieren opzij geschoven. Hierbij ontstaat weinig tot geen spierschade, behalve als de spieren krachtig opzij moeten worden getrokken om de prothese te kunnen plaatsen. Bij de achterste benadering heeft de orthopeed meer zicht op het operatiegebied en is er voldoende ruimte om er goed bij te kunnen. De spieren worden hierbij losgemaakt van het aanhechtingspunt en na het plaatsen van de prothese weer vastgehecht, wat slechts een geringe spierschade oplevert. De leefregels de eerste 6 weken zijn voor beide methodes bijna hetzelfde. Het grootste verschil is dat u na een achterste benadering de heup maximaal 90 graden mag buigen, waardoor u moet opletten met bukken en opstaan/gaan zitten in een stoel. Na een voorste benadering is deze restrictie niet van toepassing. Tevens mag na de voorste benadering direct op de zij worden geslapen, terwijl bij de achterste benadering wordt geadviseerd in eerste instantie op de rug te slapen.
Hoe ziet de revalidatie er uit na een totale heupprothese?
In de meeste gevallen kunt u na 1 of 2 dagen naar huis. U zult, afhankelijk van de gekozen benadering (voorste of achterste), ongeveer 4-6 weken met krukken lopen. Indien u vervolgens veilig een noodstop zou kunnen maken is het weer toegestaan om auto te rijden. In het ziekenhuis krijgt u vaak al een aantal basisoefeningen mee voor thuis. Vanaf het moment dat u thuis bent kunt u starten met fysiotherapie (2x per week). Hierbij wordt de spierkracht rondom de heup geleidelijk aan verbeterd en wordt er tevens aandacht besteedt aan het aerobe uithoudingsvermogen (conditie) en de mobiliteit (beweeglijkheid) van de heup. Als uitgangspunt nemen we dat de spierkracht van het geopereerde been maximaal 10% mag verschillen van de spierkracht van het niet-geopereerde been. De totale revalidatie zal 3-6 maanden in beslag nemen. Dit is afhankelijk van de leeftijd en de fitheid van een patiënt, maar ook van de hulpvraag. Als iemand tevreden is als hij of zij weer kan wandelen en fietsen zal de revalidatie vaak minder lang duren dan wanneer iemand weer wil golfen of tennissen bijvoorbeeld.
Knieprothese:
De orthopeed kan besluiten een halve of een totale knieprothese te plaatsen. Een halve knieprothese wordt geplaatst wanneer alleen de binnen- of buitenkant van de knie versleten is. Het grootste voordeel hiervan is een snellere revalidatie. Indien de gehele knie versleten is wordt een totale knieprothese geplaatst. De levensduur van een prothese is gemiddeld 15-20 jaar en hangt sterk af van uw leeftijd, gewicht, conditie, werk en de mate waarin u fysiek actief bent.
Hoe ziet de revalidatie er uit na een knieprothese?
Na de operatie kunt u net zoals bij een totale heupprothese na 1-2 dagen weer naar huis en zult u ongeveer 6 weken met krukken lopen. Indien u vervolgens veilig een noodstop zou kunnen maken is het weer toegestaan om auto te rijden. U kunt na thuiskomst direct starten met fysiotherapie (2x per week). In eerste instantie is de behandeling vooral gericht op de mobiliteit (beweeglijkheid) van de knie. Later wordt hier ook krachttraining aan toegevoegd. Ook hierbij is het uitgangspunt dat de spierkracht van het geopereerde been aan het einde van de revalidatie maximaal 10% verschilt ten opzichte van het niet-geopereerde been. Wandelen, fietsen, zwemmen en golfen zijn uitermate geschikt voor mensen met een knieprothese. Sporten als hardlopen, tennis en hockey worden meestal afgeraden door de orthopeed.
Hoe zit het met de vergoeding van fysiotherapie na een THP/TKP?
Na een operatie heeft u recht op een chronische machtiging. De eerste 20 behandelingen komen uit de aanvullende verzekering. Indien de aanvullende verzekering onvoldoende toereikend is, moet u de resterende behandelingen zelf betalen. Vanaf de 21e behandeling wordt fysiotherapie verder vergoed vanuit de basisverzekering. De chronische machtiging is vanaf de datum van de eerste behandeling maximaal één jaar geldig.
Pre-operatief:
Om te wennen aan het lopen en traplopen met krukken is het zinvol om voor de operatie naar een fysiotherapeut te gaan om te leren hoe u de krukken moet gebruiken. Daarnaast is het verstandig om de spieren rondom de heup of knie voor de operatie al te versterken. Hoe fitter u de operatie in gaat, hoe beter u de operatie uitkomt en hoe sneller het herstel over het algemeen verloopt.
Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze blog of wilt u meer weten over de revalidatie na een totale heup- of knieprothese? Stuur een mailtje naar info@fmcverzijden.nl of bel 0411-674447.
