Ouderen wonen steeds langer thuis
Het aandeel van ouderen in de bevolking neemt toe en zij blijven steeds vaker langer zelfstandig wonen. In de twintigste eeuw is het aantal 65-plussers binnen de Nederlandse bevolking flink gestegen. Daarnaast is er sprake van een ‘dubbele vergrijzing’.
Dit houdt in dat binnen de groep 65-plussers, het deel 80-plussers toeneemt.(Volksgezondheidenzorg.info, 2021).
Naast dat de overheid ouderen stimuleert langer thuis te blijven wonen, is dit veelal ook de wens van de ouderen zelf. Hierdoor blijven ouderen vaak langer fit en gaan zij minder snel achteruit wanneer zij in hun eigen omgeving blijven wonen.
Zij hebben hun vertrouwende spulletjes en dierbaren om zich heen en kunnen makkelijker sociale contacten behouden.
Door deze ontwikkelingen en met de toenemende drukte in de zorg zal de zelfredzaamheid van mensen steeds belangrijker worden binnen de huidige maatschappij.
Wat is zelfredzaamheid?
Maar wat is nu eigenlijk zelfredzaamheid? Het is onder andere het vermogen om dagelijkse levensverrichtingen zelfstandig te doen, zoals bijvoorbeeld wassen, aankleden en koken.
Het zijn niet alleen de fysieke factoren die een belangrijke rol spelen in de zelfredzaamheid van een persoon, maar ook de psychische en de sociale factoren mogen niet vergeten worden.
Ergotherapie
Ook de mentaliteit onder de ouderen is veranderd in de afgelopen decennia. Zij willen het liefst zo lang mogelijk zelfredzaam blijven en niet afhankelijk zijn van anderen.
Door ziekte of ouderdom kan het zijn dat alledaagse activiteiten niet meer naar tevredenheid kunnen worden uitgevoerd wat automatisch zijn weerslag heeft op fysieke-, psychische- en sociale factoren.
Maar hoe kan op een veilige en verantwoorde manier thuis blijven wonen worden gewaarborgd?
Een ergotherapeut kan hierbij helpen. De behandeling kan bestaan uit:
- Oefeningen
- Leren op een andere manier een activiteit uit te voeren
- Het inzetten van een hulpmiddel
- Het aanpassen van een activiteit of de omgeving
- Geven van voorlichting aan mantelzorgers en naaste familie en vrienden
Door het vergroten van de (eigen) mogelijkheden worden betekenisvolle dagelijkse activiteiten weer mogelijk, en kunnen mensen (langer) thuis functioneren.
Belang van beweging
Een belangrijk onderdeel om de zelfredzaamheid zo lang mogelijk te behouden is zelfstandigheid op lichamelijk gebied: het fysiek nog in goede conditie zijn.
Hoe ouder de mens, hoe groter de kans op het krijgen van chronische aandoeningen.
Van de mensen van 65 jaar en ouder, heeft 70% een chronische ziekte. Cijfers laten zien; hoe ouder, hoe meer zorgvraag (Kennisplein Zorg voor Beter, 2021).
Echter goed om hierbij te vermelden, is dat het grootste gedeelte van de 65-plussers geen beperkingen ervaren in het dagelijks leven. Het is belangrijk naarmate men ouder wordt, om dit ook zo te houden.
Voldoende bewegen maakt ouderen minder kwetsbaar (Kenniscentrum Sport en Bewegen, 2019).
Beweegrichtlijnen
Maar hoe doe je dat, voldoende bewegen? De beweegrichtlijnen voor volwassenen en ouderen zijn als volgt:
- 2,5u matig intensief bewegen. Verdeeld over meerdere dagen, waarbij je hartslag en ademhaling merkbaar omhoog gaan, maar je hierbij nog wel kan praten.
- 2x per week spier- en botversterkende activiteiten. Voor ouderen is dit het best toegepast in combinatie met balansoefeningen.
Het is belangrijk om je botten sterk te houden dan breek je ze minder snel.
Botten versterk je door ze te belasten met je eigen lichaamsgewicht. Springen en hardlopen zijn wat meer belastend dan gewoon lopen.
Met een goede balans verlaag je het risico op vallen.
Bewegen volgens de beweegrichtlijnen helpt aandoeningen zoals diabetes type 2, hart en vaataandoeningen of hoge bloeddruk te voorkomen of te verlichten.
(Kenniscentrum Sport en Bewegen, 2021).
Kenniscentrum Sport en Bewegen. (2019, 30 november). Zelfredzaamheid van ouderen: zet in op beweging in jouw gemeente! Allesoversport.nl. Geraadpleegd op 4 januari 2022, van https://www.allesoversport.nl/thema/beweegstimulering/zelfredzaamheid-van-ouderen-zet-in-op-beweging-in-jouw-gemeente/
Kenniscentrum Sport en Bewegen. (2021, 24 november). Beweegrichtlijnen. Geraadpleegd op 4 januari 2022, van https://www.kenniscentrumsportenbewegen.nl/producten/beweegrichtlijnen/
Kennisplein Zorg voor Beter. (2021, 5 juli). Cijfers: vergrijzing en toenemende zorg. Zorg voor Beter. Geraadpleegd op 4 januari 2022, van https://www.zorgvoorbeter.nl/veranderingen-langdurige-zorg/cijfers-vergrijzing
Volksgezondheidenzorg.info. (2021). Bevolking | Cijfers & Context | Vergrijzing | Volksgezondheidenzorg.info. Bevolking→Cijfers & Context→Vergrijzing. Geraadpleegd op 4 januari 2022, van https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/bevolking/cijfers-context/vergrijzing