COPD is een afkorting van het Engelse: Chronic Obstructive Pulmonary Disease (Chronische obstructieve longziekte.) Het is een verzamelnaam van chronische longziektes, waaronder chronische bronchitis en longemfyseem. Chronisch houdt in dat het momenteel nog niet mogelijk is om mensen van COPD te genezen. Er ontstaan kleine ontstekingen in de longen die ervoor zorgen dat longblaasjes onherstelbaar beschadigd raken. Hierdoor wordt de capaciteit van de longen om zuurstof op te nemen langzaam minder. De beschadigde longblaasjes zorgen voor klachten als:
- Benauwdheid/kortademigheid
- Hoesten
- Slijm vorming
- Vermoeidheid
- Verminderde spierkracht.
COPD komt in de meeste gevallen pas na het 40ste levensjaar voor en in 85% van de gevallen houdt het direct verband met roken. Ongeveer 15% van de rokers zou te maken krijgen met de ziekte. Ook werken in de fijnstof vergroot het risico. Verder is in enkele zeldzame gevallen COPD ook erfelijk en wordt het veroorzaakt door een afwijkend gen.
de curve van Fletcher toont duidelijk de waarde van rookstop bij COPD. De FEV1 is een waarde die meet: hoeveel procent van de maximale longinhoud iemand in 1 seconde uit kan blazen.
COPD wordt onderverdeeld in 4 subgroepen ook wel de GOLD stadia genoemd. De huisarts/specialist kan middels een longfunctie test een indeling maken. De vier GOLD stadia zijn:
GOLD I – licht COPD
In dit stadium is er sprake van een lichte beperking van de luchtstroom, maar patiënten zijn zich niet altijd bewust dat hun longfunctie abnormaal is.
GOLD II – matig ernstig COPD
In dit stadium veroorzaakt de beperking van de luchtstroom klachten als hoesten, slijm opgeven en kortademigheid bij inspanning. Patiënten komen gewoonlijk in dit stadium vragen om een medische behandeling.
GOLD III – ernstig COPD
In dit stadium is de beperking van de luchtstroom verder verminderd. Patiënten klagen over toegenomen benauwdheid, vermoeidheid, beperkingen in dagelijkse activiteiten en herhaalde verergeringen die allen een uitwerking hebben op de kwaliteit van leven.
GOLD IV – zeer ernstig COPD
Dit stadium wordt gekenmerkt door een zeer ernstige vermindering van de luchtstroom, zo ernstig dat de beperking ook invloed heeft op hart en vaten. Soms is dagelijks toedienen van extra zuurstof noodzakelijk. De klachten zijn zo ernstig geworden dat tijdelijke verslechteringen levensbedreigend kunnen zijn.
In Nederland lijden bijna 600.000 mensen aan COPD. Uit onderzoek van het Nivel (2016) blijkt dat 21% van deze COPD patiënten inactief is. Dit wil zeggen dat ze minder dan 1 uur per dag matig-intensief bewegen.(wandelen, fietsen of huishoudelijke taken uitvoeren zoals stofzuigen). Patiënten geven in ditzelfde onderzoek aan dat benauwdheid en vermoeidheid ze belemmert in het bewegen. Ook wordt angst voor bewegen genoemd. Hierin kan een fysiotherapeut ondersteuning bieden. Deze kan op een verantwoorde manier een oefenschema opstellen waardoor iedere COPD patiënt op zijn eigen niveau onder begeleiding actief kan zijn. Want juist een actieve leefstijl is voor COPD patiënten van groot belang. Het traint de spieren, verbetert de conditie en vergroot de weerstand, waardoor er minder kans is op longinfecties. Om het bewegen van patiënten te stimuleren, kun je in Nederland bij GOLD 2 of hoger een chronische machtiging voor fysiotherapie aanvragen.
Ook binnen FMC Verzijden trainen COPD patiënten meerdere keren per week samen in een “COPD groep”. In deze groep kunnen patiënten ieder op hun eigen niveau trainen. Middels een intake wordt er een individueel trainingsschema voor u opgesteld. Vervolgens kunt u wekelijks onder begeleiding komen bewegen in een groep met mensen met vergelijkbare klachten.