Iedereen heeft wel ooit gehoord van een nieuwe knie of heup, waarmee bedoelt wordt dat iemand een knie- of heupprothese krijgt omdat eigen gewricht versleten is, maar over een nieuwe schouder is nog veel minder bekend.
Echter wordt dit steeds meer gedaan en is de techniek de laatste jaren ook veel verbeterd. Daarom wil ik jullie middels deze blog graag wat meer vertellen over de schouderprothese.
Wanneer wordt een schouderprothese geplaatst?
Net zoals bij een knie of heupprothese wordt een schouderprothese vaak geplaatst omdat er sprake is van artrose in het gewricht. Artrose is slijtage van het kraakbeen van een gewricht, ook wel degeneratie genoemd.
Artrose is geen aandoening zoals vaak gedacht wordt maar een natuurlijk proces van het lichaam. Als je ouder wordt slijt het glad laagje kraakbeen wat over een gewricht zit waardoor het gewricht minder soepel kan scharnieren.
Normale schouder Versleten schouder
Artrose kan pijn, (opstart)stijfheid en bewegingsbeperking teweeg brengen. Als er sprake is van een forse beperking in dagelijkse activiteiten of kwaliteit van leven kan er gekozen worden om het gewricht door middel van een operatie te vervangen door een prothese.
Soms wordt een schouderprothese ook geplaatst omdat er door een val of trauma een complexe breuk in de schouder kop of kom zit die niet goed zal gaan herstellen.
Hoe ziet zo’n prothese er dan uit?
Er zijn twee manieren om een schoudergewricht te vervangen door een prothese:
Totale schouderprothese Reversed (omgekeerde) schouderprothese1
De totale schouderprothese lijkt het meest op ons normale schoudergewricht. Aan de bovenarm zit de kop van het gewricht en het schouderblad vormt het kommetje. Echter kan het zijn dat deze prothese niet geschikt is.
Wanneer wordt er gekozen voor een omgekeerde schouderprothese?
Als er veel schade is aan omliggende spieren, genaamd de rotator cuff, waardoor je niet in staat bent de arm actief te heffen voorwaarts en zijwaarts. Deze groep spieren zorgt er namelijk voor dat de kop mooi gecentreerd blijft in het kommetje tijdens het bewegen van de arm. Als, door bijvoorbeeld ouderdom, deze spieren inscheuren of zelfs helemaal afscheuren kan de schouderkop niet mooi begeleid worden tijdens het heffen van de arm wat problemen geeft.2
Bij de omgekeerde schouderprothese werkt juist de spier bovenop de schouder als heffer. Omdat de kop van het gewricht nu aan de andere kant zit kan deze spier de bovenarm (met daaraan dus het kommetje) omhoog trekken en blijft het gewricht toch goed op elkaar aansluiten.
Door de verandering van het gewricht bij een omgekeerde prothese zal de mobiliteit van de schouder na operatie iets minder groot zijn dan bij een normale schouderprothese.2
Daarom wordt er in eerste instantie altijd gekozen voor een normale schouderprothese maar indien dit niet kan is een omgekeerde prothese een goede oplossing.
Wat kan ik verwachten na de operatie?
Na de operatie wordt er vrij snel gestart met fysiotherapie. De eerste 6 weken moet het weefsel herstellen waardoor er goed geluisterd moet worden naar de pijn. Direct na de operatie wordt er een sling gedragen welke vaak in de eerste 6 weken afgebouwd wordt.
De therapie zal bestaan uit het herstellen van de bewegelijkheid van het schoudergewricht door middel van oefeningen en passieve mobilisaties. Passieve mobilisaties wil zeggen dat je de schouder zelf zo goed mogelijk ontspant en de therapie de beweging voor jou maakt met de arm. Hierbij komt het kapsel om het gewricht heen op rek waardoor de mobiliteit vergroot wordt. Dit alles uiteraard binnen de pijngrens.
Daarnaast wordt er vrij snel gestart met oefentherapie gericht op het herstellen van functionaliteit, denk aan dagelijkse taken zoals een kopje oppakken, aankleden, maar ook hobby’s en uiteindelijk sport. De oefentherapie zal dus bestaan uit mobiliserende oefeningen maar ook zeker kracht- en krachtuithoudingsoefeningen.
Gemiddeld zal de revalidatie ongeveer 6 maanden in beslag nemen. Natuurlijk in de duur van de revalidatie ook afhankelijk van het einddoel.
Wil je weer gaan tennissen? Dan zal er veel getraind moeten worden op bovenhandse kracht en snelheid waardoor het traject langer duurt dan wanneer het doel bestaat uit dagelijkse dingen uitvoeren, wandelen en fietsen.
Bronnen:
- (2021, 1 juni). Total Shoulder Prothese. Optimum Zoetermeer. https://optimumzoetermeer.nl/total-shoulder-prothese/
- Rockwood, C. (2007). The reverse total Shoulder Prosthesis, The new kid on the block. The Journal of bone & Joint Surgery, 89 (2), 233-235. doi: 10.2106/JBJS.F.01394