Shin splints (springschenen)
Wat is het?
Shin splints is een blessure die vooral veel voorkomt bij hardlopers, triathleten, sportinstructeurs en militairen. Het is een verzamelnaam voor verschillende blessures welke zich uiten in pijn ter hoogte van het scheenbeen (zie afbeelding). Tegenwoordig wordt ook steeds vaker de term MTSS, ofwel mediaal tibiaal stresssyndroom, gebruikt. De belangrijkste oorzaak van de pijnklachten zijn overmatige trekkrachten aan de binnenzijde van het scheenbeen, o.a. tijdens hardlopen en springen. Er zijn verschillende structuren die kunnen zorgen voor de pijn als gevolg van deze trekkrachten, namelijk spier, pees, bot en spiercompartiment.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Spier en pees zijn de twee meest voorkomende oorzaken. Deze twee vormen onderscheiden zich van elkaar door het moment waarop de klachten aanwezig zijn. Bij spierklachten treden de klachten vaak tijdens inspanning op en worden erger naarmate de inspanning voortduurt. Peesklachten ontstaan in eerste instantie juist pas na de inspanning. In een later stadium kan er ook bij aanvang van de inspanning pijn worden ervaren. Deze pijn verdwijnt meestal weer als het lichaam opgewarmd is. In het laatste stadium gaat de pijn niet meer weg en kan er zelfs in het dagelijkse leven pijn ervaren worden.
Indien de oorzaak van de pijn in het bot zit gaat het om een stressfractuur, oftewel een vermoeidheidsbreuk. In dat geval is het vaak lokaal op het scheenbeen een gevoelige plek. Er kan een röntgenfoto gemaakt worden om de diagnose te bevestigen.
Om elke spier loopt een stug kapsel, wat ook wel fascie wordt genoemd. Een spier of spiergroep met bijbehorende fascie wordt een compartiment genoemd. Op de afbeelding zijn de compartimenten met verschillende kleuren aangegeven. Als de druk in een compartiment te hoog wordt spreken we van een compartimentsyndroom. Door te hoge druk wordt de doorbloeding in het compartiment verstoord en kunnen de spieren niet meer hun normale functie uitoefenen. Omdat het hier ook een spierprobleem betreft, treden de klachten met name op tijdens inspanning. Om de diagnose officieel vast te kunnen stellen kan er een drukmeting uitgevoerd worden.
Hoe ontstaat het?
Een te snelle opbouw in trainingsintensiteit, meer dan 32 km per week hardlopen en lopen op harde ondergrond en/of met slecht schoeisel zijn factoren die de kans op een blessure vergroten en worden ook wel risicofactoren genoemd. Een andere belangrijke risicofactor is het inzakken van de voet naar binnen, ook wel overpronatie (zie afbeelding) genoemd.
Bij een stressfractuur geldt over het algemeen dat vrouwen een groter risico lopen op deze blessure. Het risico neemt toe bij menstruatiestoornissen, een te lage botdichtheid (osteopenie of osteoporose) en eetstoornissen.
Wat kun je er aan doen?
De behandeling is afhankelijk van het aangedane weefsel. Bij spierproblematiek kan de spanning in de kuiten verminderd worden middels (relatieve) rust in combinatie met massage en/of dry needling. Soms kunnen tape en compressiekousen de symptomen ook verminderen. Bij peesklachten is het juist belangrijk om de belastbaarheid geleidelijk aan op te bouwen zodat de pees sterker wordt. Spierblessures hebben over het algemeen een gunstiger beloop (4-8 weken) dan peesblessures (2-6 maanden), maar voor beiden geldt dat de manier waarop een sporter met de blessure omgaat en de duur van de klacht (voordat er medische hulp wordt gezocht) een grote rol spelen. Daarnaast is het belangrijk om de factoren die de klacht in stand kunnen houden aan te pakken. Zo kan het inzakken van de voet worden opgevangen met steunzolen, lopen op harde ondergrond kan afgewisseld worden met lopen op zachte ondergrond en de trainingsintensiteit kan tijdelijk worden aangepast.
Bij een stressfractuur is het noodzakelijk om rust te nemen. Alles waarbij tijdens of na de activiteit pijn wordt ervaren moet worden vermeden. Meestal duurt het 6-8 weken voordat de breuk weer hersteld is. Een compartimentsyndroom wordt in eerste instantie conservatief behandeld, dat wil zeggen zonder operatieve ingreep. Indien dit geen effect heeft kan de fascie operatief opengemaakt worden om op die manier de druk te verlagen. Het herstel na de operatie duurt ongeveer 6 tot 12 weken.
